Co to jest HIV
HIV to ludzki wirus upośledzenia (niedoboru) odporności. Może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności – AIDS. Można się nim zarazić tylko od drugiego człowieka. Obecnie nie ma szczepionki ani leku, który mógłby wyeliminować HIV z organizmu. Problem HIV i AIDS na świecie jest jednym z głównych problemów zdrowia publicznego. Według danych UNAIDS pod koniec 2016 r. na świecie żyło około 36,7 milionów osób z HIV/AIDS. W Polsce wirusem HIV zakażają się przede wszystkim osoby młode.
Co to jest AIDS
AIDS to zespół nabytego upośledzenia (niedoboru) odporności, który sprawia, że organizm nie jest
w stanie bronić się przed infekcjami. Wywołuje go wirus HIV, zwykle po wielu latach od momentu zakażenia. Pierwsze objawy kliniczne mogą pojawić się nawet po 10 lub więcej latach. Istnieją leki spowalniające rozwój zakażenia, które umożliwiają osobie zakażonej życie w dobrym stanie przez wiele lat.
Główne drogi zakażenia wirusem HIV:
- przez kontakty seksualne (waginalne, analne, oralne) z penetracją oraz stycznością z materiałem potencjalnie zakaźnym (spermą, prejakulatem i wydzieliną z pochwy) bez zastosowania zabezpieczenia (prezerwatywy),
- gdy krew zakażonej osoby trafi do naszego krwiobiegu, np. przez używanie tych samych igieł i strzykawek,
- przez zakażenia wertykalne – matka zakażona HIV może zakazić swoje dziecko w czasie ciąży, porodu lub podczas karmienia piersią.
Jak uniknąć zakażenia HIV
Zakażeniu HIV można zapobiec. Jeśli zdarzyła Ci się sytuacja, podczas której wystąpiło ryzyko zakażenia, natychmiast zgłoś się do najbliższego szpitala zakaźnego.
Takie sytuacje to m.in.:
- kontakt z krwią osoby zakażonej HIV, np. po zakłuciu nieznaną igłą,
- przemoc seksualna.
Im szybciej przyjmiesz leki, tym większą masz szansę na pozbycie się wirusa z organizmu i uniknięcie zakażenia. Najlepiej przyjąć leki w ciągu pierwszych 3 godzin. Po 48 godzinach jest już za późno – leki nie zadziałają.
Przestrzegaj kilku zasad bezpieczeństwa:
- Zachowaj ostrożność, gdy ktoś się skaleczy.
- Zabiegi kosmetyczne i tatuaże wykonuj tylko u wykwalifikowanych osób, w sprawdzonych miejscach.
- Nie pożyczaj maszynki do golenia, szczoteczki do zębów i innych przyborów kosmetycznych.
- Jeśli używasz strzykawek i igieł – upewnij się, że są sterylne.
- Unikaj przygodnych kontaktów seksualnych, a jeśli takie Ci się zdarzą - używaj prezerwatywy.
Test na HIV
Zakażenie HIV może nie powodować charakterystycznych objawów ani dolegliwości przez wiele lat. W tym czasie nawet w badaniach okresowych (wykonywanych np. do pracy) lub w badaniach podstawowych może nie być żadnych odchyleń od normy. Jedynym sposobem, aby to sprawdzić, jest wykonanie testu na HIV.
Gdzie zrobisz test na HIV
W każdym województwie działają punkty konsultacyjno-diagnostyczne (PKD), w których zrobisz test bez skierowania, bezpłatnie i anonimowo. W PKD możesz także skonsultować się z doradcą, który rozwieje twoje wątpliwości i poinformuje cię, np. jak się zachowywać, aby nie narazić na zakażenie HIV siebie i innych.
PKD przy NZOZ MEDIKAL
Ul. Wierzbowa 2, 35-310 Rzeszów
Godziny otwarcia: piątki 15:00-18:00, soboty 11:30-14:30.
Telefon informacyjny: 513 652 351 (wtorki w godz. 12-16 i czwartki w godz. 10-14) rozmowy prowadzone w języku polskim i angielskim.
W PKD jest możliwość wykonania szybkich testów w kierunku HIV,HCV i kiły, których wynik jest do odebrania po 20 minutach.
Inne punkty PKD: https://aids.gov.pl/pkd/
Na czym polega test na HIV
Test polega na badaniu próbki krwi pobranej zazwyczaj z żyły w zgięciu łokciowym. Następnie próbka trafia do laboratorium, gdzie sprawdza się, czy występują w niej:
- przeciwciała anty-HIV, które wytwarzają się w organizmie osoby zakażonej, aby walczyć z wirusem,
- antygen p24, który również wskazuje na obecność HIV.
Są to testy III i IV generacji. Wyniki testów wykonanych w PKD często są znane już następnego dnia, niekiedy 2 – 3 dni później. Aby wykonać test, nie musisz być na czczo.
Wynik negatywny
Wynik negatywny (ujemny) oznacza, że prawdopodobnie nie jesteś zakażony wirusem. Jednak 100% pewności uzyskasz dopiero, gdy od potencjalnego zakażenia do zrobienia testu minęły przynajmniej 3 miesiące. Dlatego właściwy termin wykonania testu powinieneś ustalić z lekarzem lub doradcą z punktu konsultacyjno-diagnostycznego.
Wynik pozytywny
Pozytywny (dodatni) wynik testu należy zawsze potwierdzić testem potwierdzenia (np. Western blot). Dopiero pozytywny wynik testu potwierdzenia oznacza zakażenie. Wówczas musisz jak najszybciej zgłosić się do lekarza specjalisty, który zajmuje się leczeniem osób z wirusem HIV.
Więcej informacji uzyskasz dzwoniąc pod telefony zaufania HIV/AIDS (połączenie płatne tylko za pierwszą minutę): 22 692 82 26, 801 888 448.
Link do Krajowego Centrum ds. AIDS: https://aids.gov.pl/